<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1250">
<meta name="GENERATOR" content="Microsoft FrontPage 5.0">
<meta name="ProgId" content="FrontPage.Editor.Document">
<title>I</title>
<meta name="Microsoft Theme" content="nature 011, default">
</head>
<body background="_themes/nature/nabkgnd.jpg" bgcolor="#FFFFFF" text="#000000" link="#993333" vlink="#333399" alink="#006633"><!--mstheme--><font face="Arial">
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt;text-transform:uppercase">I. Bezpe�nost pr�ce
v radiobiologick� laborato�i<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal" align="center" style="text-align:center"><b style="mso-bidi-font-weight:
normal"><span style="font-size:14.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><span style="mso-spacerun:yes">
</span>Nakl�d�n� se zdroji ionizuj�c�ho z��en� je povoleno pouze v souladu
s ustanoven�mi z�kona �. 263/2016 Sb. atomov� z�kon a p��slu�n�mi vyhl�kami
St�tn�ho ��adu pro jadernou bezpe�nost (d�le S�JB nebo ��ad). Jedn� se
zejm�na o Vyhl�ku �. 422/2016 Sb. S�JB o radia�n� ochran� a zabezpe�en�
radionuklidov�ho zdroje.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal">Ve v��e uveden�ch legislativn�ch p�edpisech se mimo
jin� uv�d�:</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">(1) Ka�d�, kdo prov�d� �innosti
souvisej�c� s vyu��v�n�m jadern� energie nebo �innosti vedouc� k oz��en�,
je povinen postupovat tak, aby byla p�ednostn� zaji��ov�na jadern� bezpe�nost
a radia�n� ochrana.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">(2) Ka�d�, kdo vyu��v�
jadernou energii nebo prov�d� �innosti vedouc� k oz��en�<span style="mso-spacerun:yes">
</span>nebo prov�d� z�sahy k omezen�<span style="mso-spacerun:yes">
</span>p��rodn�ho oz��en� nebo oz��en� v d�sledku radia�n�ch
nehod, je povinen dodr�ovat takovou �rove� jadern� bezpe�nosti, radia�n�
ochrany, fyzick� ochrany a havarijn� p�ipravenosti, aby riziko ohro�en� �ivota,
zdrav� osob a �ivotn�ho prost�ed� bylo tak n�zk�, jak lze rozumn� dos�hnout
p�i uv�en� hospod��sk�ch a spole�ensk�ch hledisek.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">(3) Ka�d�, kdo prov�d� �innosti
vedouc� k oz��en�, je povinen omezovat oz��en� fyzick�ch<span style="mso-spacerun:yes">
</span>osob tak, aby celkov� oz��en� zp�soben� mo�nou kombinac� oz��en�
z �innost� vedouc�ch<span style="mso-spacerun:yes"> </span>k oz��en�
nep�es�hlo v sou�tu limity oz��en�. Limity oz��en� stanov� S�JB
(vyhl. 263/2016 Sb.). ��ad je opr�vn�n stanovit optimaliza�n� meze jako
horn� mez pro optimalizaci radia�n� ochrany a v povolen� stanovit ni���
limity specifick� pro danou �innost (d�le jen �autorizovan� limity�).</p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal">(4) <b>Limit�m oz��en� nepodl�h�</b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>l�ka�sk� oz��en�; S�JB stanov� pro l�ka�sk� oz��en�
diagnostick� referen�n� �rovn�,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">b)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>oz��en� z p��rodn�ch zdroj�, krom� oz��en� z t�ch
p��rodn�ch zdroj�, kter� jsou z�m�rn� vyu��v�ny, a krom� prov�d�c�m
pr�vn�m p�edpisem stanoven�ch p��pad�, kdy je toto oz��en� v�znamn�
zv��en�,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">c)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>havarijn� oz��en� zasahuj�c�ch fyzick�ch osob; toto oz��en�
nesm� p�ekro�it desetin�sobek limit� stanoven�ch pro oz��en� radia�n�ch
pracovn�k�, pokud nejde o p��pad z�chrany lidsk�ch �ivot� �i zabr�n�n�
rozvoje radia�n� mimo��dn� situace s mo�n�mi rozs�hl�mi spole�ensk�mi
a hospod��sk�mi d�sledky. Zasahuj�c� fyzick� osoby mus� b�t o nebezpe��
spojen�m se z�sahem prokazateln� informov�ny a mus� se z�sahu ��astnit
dobrovoln�,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l0 level1 lfo1;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">d)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>havarijn� oz��en�.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt">Limity<span style="mso-spacerun:yes">
</span>pro omezov�n� oz��en�<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Omezov�n� osob, kter� jsou vystaveny p�soben� ionizuj�c�ho z��en�
je zaji��ov�no </span>limity oz��en� jako z�vazn�mi kvantitativn�mi
ukazateli pro celkov� oz��en� z radia�n�ch �innost�, jejich� p�ekro�en�
nen� ve stanoven�ch p��padech p��pustn�.<span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoNormal">Limity oz��en� se d�l� na:</p>
<ol style="margin-top:0cm" start="1" type="1">
<li class="MsoNormal" style="mso-list:l4 level1 lfo7;tab-stops:list 36.0pt">obecn�
limity</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list:l4 level1 lfo7;tab-stops:list 36.0pt">limity
pro radia�n� pracovn�ky</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list:l4 level1 lfo7;tab-stops:list 36.0pt">limity
pro u�n� a studenty.</li>
</ol>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<h2><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt">Obecn� limity jsou<o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l3 level1 lfo8;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro sou�et efektivn�ch d�vek
ze zevn�ho oz��en� a �vazk� efektivn�ch d�vek z vnit�n�ho oz��en�
<b>1 mSv</b> za kalend��n� <b>rok</b>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l3 level1 lfo8;tab-stops:list 18.0pt">b) pro ekvivalentn�
d�vku v o�n� �o�ce 15 mSv</p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l3 level1 lfo8;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">c) pro pr�m�rnou<span style="mso-spacerun:yes">
</span>ekvivalentn� d�vku na 1 cm<sup>2</sup><span style="mso-spacerun:yes">
</span><b>k��e</b> hodnota <b>50 mSv</b> za kalend��n� rok bez ohledu na
velikost oz��en� plochy.<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">Obecn� limity se
vztahuj� na celkov� oz��en� ze v�ech radia�n�ch �innost�,<span style="mso-spacerun:yes">
</span>krom�<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l7 level1 lfo9;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">profesn�ho oz��en�
podle � 2 p�sm. x) bodu 1 z�kona,<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l7 level1 lfo9;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">b)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">oz��en�, kter�mu jsou
v�dom�, dobrovoln� a po pou�en� o rizic�ch s t�m spojeny vystaveny
osoby po dobu jejich specializovan� p��pravy na v�kon povol�n� se zdroji
ionizuj�c�ho z��en� .<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><b><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">Limity pro
radia�n� pracovn�ky jsou<o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l6 level1 lfo10;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro sou�et efektivn�ch d�vek
ze zevn�ho oz��en� a �vazk� efektivn�ch d�vek z vnit�n�ho oz��en�
hodnota <b>20 mSv za kalend��n� </b>rok<b>, </b>nebo hodnota schv�len� S�JB, max
v�ak 100 mSv za 5 za sebou jdouc�ch kalend��n�ch rok�, <o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l6 level1 lfo10;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">b)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro ekvivalentn� d�vku v
o�n� �o�ce 100 mSv
</span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">za 5 po seb� jdouc�ch kalend��n�ch
let,
</span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">max 50 mSv za kalend��n� rok,<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l6 level1 lfo10;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">c)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro pr�m�rnou
ekvivalentn� d�vku v 1 cm<sup>2</sup> <b>k��e</b> hodnota <b>500 mSv</b> za
kalend��n� <b>rok</b>,<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l6 level1 lfo10;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">d)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro ekvivalentn� d�vku
na ruce od prst� a� po p�edlokt� a na nohy od chodidel a� po kotn�ky
hodnota 500 mSv za kalend��n� rok.<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><b><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Limity pro ��ka a studenta</span></b><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt"> jsou od roku, v n�m� tyto osoby dovr�� 16 let, do roku, v n�m�
dovr�� 18 let, tedy student� VFU Brno se net�kaj� !<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><b><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">Odvozen�mi
limity pro zevn� oz��en� jsou<o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:21.75pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l8 level1 lfo11;tab-stops:list 21.75pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro osobn� d�vkov�
ekvivalent v hloubce <st1:metricconverter
ProductID="0,07 mm" w:st="on">
0,07 mm</st1:metricconverter>
hodnota 500 mSv za kalend��n� rok,<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="margin-left:21.75pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:
l8 level1 lfo11;tab-stops:list 21.75pt"><span style="mso-list: Ignore; mso-bidi-font-size: 12.0pt">b)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">pro osobn� d�vkov�
ekvivalent v hloubce <st1:metricconverter
ProductID="10 mm" w:st="on">
3 a
10 mm</st1:metricconverter>
hodnota 20 mSv za kalend��n� rok.<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Tyto hodnoty jsou v�znamn� pro
studenty VFU, vzhledem k pou��v�n� elektronick�ch dozimetr�
DIS 1.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><b>(5)</b> <b>Rozd�len� zdroj�, pracovi�� a pracovn�k�</b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Podle m�ry ohro�en� zdrav� a
�ivotn�ho prost�ed� ionizuj�c�m z��en�m se <b>zdroje</b> ionizuj�c�ho
z��en� klasifikuj� jako <b style="mso-bidi-font-weight:normal">nev�znamn�,
drobn�, jednoduch�, v�znamn� a velmi v�znamn� </b>a <b style="mso-bidi-font-weight:
normal">pracovi�t�</b>, kde se vykon�vaj� radia�n� �innosti, se za�azuj�
do I., II., III. nebo IV. kategorie a <b style="mso-bidi-font-weight:normal">radia�n�
pracovn�ci</b> se za�azuj� do kategorie <b style="mso-bidi-font-weight:normal">A</b>
(d�le jen ,, pracovn�ci kategorie A�) nebo <b style="mso-bidi-font-weight:normal">B</b>
(d�le jen ,, pracovn�ci kategorie B�). Vyhl. 307/2002 Sb. S�JB stanov�
podrobnosti k rozd�len� zdroj� ionizuj�c�ho z��en�, v�etn� zpro��ovac�ch<span style="mso-spacerun:yes">
</span>�rovn�, za�azen� radia�n�ch pracovn�k� a za�azen� pracovi�t�
do kategorie.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><b style="mso-bidi-font-weight:
normal"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">(6) Po�adavky na zp�sobilost,
odbornou zp�sobilost a zvl�tn� odbornou zp�sobilost<span style="mso-spacerun:yes">
</span><o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><b style="mso-bidi-font-weight:
normal"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><span style="mso-spacerun:yes">
</span>pracovn�k� se zdroji ionizuj�c�ho z��en�<o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">Zp�sobilost</span></b><span style="font-size:12.0pt">
radia�n�ch pracovn�k�<o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Radia�n� pracovn�k mus� b�t star�� 18 let (krom� osob od 16 do
18 let, kter� se soustavn� p�ipravuj� na v�kon sv�ho povol�n�). U
pracovn�k� kategori� A a B se takov� pou�en� uskute��uje prokazateln�m
zp�sobem a nejm�n� jednou ro�n�<i style="mso-bidi-font-style:normal">.</i><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Zdravotn� zp�sobilost mus� b�t
u pracovn�k� kategorie A <span style="mso-spacerun:yes"> </span>pravideln�,
nejm�n� jednou za rok ov��ov�na. Ov��en� je prov�d�no preventivn�mi l�ka�sk�mi
prohl�dkami z�vodn�m zdravotnick�m za��zen�m, po schv�len� S�JB.<sup><o:p>
</o:p>
</sup></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><sup><o:p>
</o:p>
</sup></p>
<h1 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">Odborn�
zp�sobilost <o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">�adatel o povolen� pro nakl�d�n�
se zdroji mus� b�t odborn� zp�sobil�. V p��pad�, �e je �adatelem
pr�vnick� osoba, mus� b�t odborn� zp�sobil� alespo� jeden �lov�k
statut�rn�ho org�nu.<sup><o:p>
</o:p>
</sup></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Odbornou zp�sobilost�<b style="mso-bidi-font-weight:normal">
</b><span style="mso-spacerun:yes"> </span>pro �innosti souvisej�c� s <span style="mso-bidi-font-weight:bold">vyu��v�n�m
jadern� energie</span> je<span style="mso-spacerun:yes"> </span>ukon�en�
vysoko�kolsk� vzd�l�n� p��slu�n�ho sm�ru a t�i roky<span style="mso-spacerun:yes">
</span>praxe v oboru.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Odbornou zp�sobilost�<b style="mso-bidi-font-weight:normal">
</b><span style="mso-spacerun:yes"> </span>se pro �innosti <span style="mso-bidi-font-weight:
bold">vedouc� k oz��en�</span> rozum�:</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l10 level1 lfo2;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol">�<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>ukon�en� vysoko�kolsk� vzd�l�n� p��slu�n�ho sm�ru a t�i
roky praxe v oboru nebo<b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l10 level1 lfo2;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list: Ignore; font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol; mso-bidi-font-family: Symbol">�<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>�pln� st�edn� odborn� vzd�l�n� p��slu�n�ho sm�ru ukon�en�
maturitou a �est let praxe v oboru.<b style="mso-bidi-font-weight:
normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Jedn� se o odbornost p��slu�nou
k dan� v�rob� �i �innosti, nikoliv tedy p��slu�n� radia�n�
ochran�. Pokud nap��klad se bude jednat o truhl��skou firmu, kter� si po��d�
zdroj z��en� k m��en� tlou��ky desek, mus� v jej�m veden� b�t
�lov�k, kter� m� maturitu a aspo� �est let d�l� truhl��e.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<h2 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt">Zvl�tn� odborn�
zp�sobilost<o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">V�kon �innost� zvl�t� d�le�it�ch
z hlediska radia�n� ochrany (stanoven�ch �innost�) mohou prov�d�t
pouze osoby se zvl�tn� odbornou zp�sobilost�. Odborn� schopnost t�chto
osob je ov��ena zku�ebn� komis� S�JB. Osoby jsou ozna�eny jako �vybran�
pracovn�ci�.<span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h2 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<h2 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<h2 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt">(7) �innostmi zvl�t�
d�le�it�mi z hlediska radia�n� ochrany se rozum�:<o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l9 level1 lfo3;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">a)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><b>vykon�v�n�</b> <b style="mso-bidi-font-weight:normal">soustavn�ho
dohledu</b> nad dodr�ov�n�m po�adavk� radia�n� ochrany, a to:</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><b style="mso-bidi-font-weight:normal">dohl�ej�c�mi osobami</b>,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>osobami s p��mou zodpov�dnost� za zaji�t�n� RO (v l�ka�stv�),</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span><b style="mso-bidi-font-weight:normal">dal��mi osobami s p��mou<span style="mso-spacerun:yes">
</span>zodpov�dnost� za zaji�t�n� RO</b> (krom� l�ka�stv�)</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l9 level1 lfo3;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">b)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>hodnocen� vlastnost� zdroj� ionizuj�c�ho z��en�</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-align:justify;text-indent:
-18.0pt;mso-list:l9 level1 lfo3;tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">c)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>��zen� slu�eb na z�klad� povolen�, a to:</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>osobn� dozimetrie,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>monitorov�n� na pracovi�t�ch III. a IV. kategorie (pokud to
nen� realizov�no provozovatelem),</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>m��en� radonu,</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.75pt;text-align:justify;text-indent:
-18.75pt;mso-list:l1 level1 lfo4;tab-stops:list 18.75pt"><span style="mso-list:Ignore">-<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>m��en� p�irozen�ch radionuklid� ve stavebn�ch materi�lech
a v pitn� vod�.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><b style="mso-bidi-font-weight:
normal">(8) Kontrolovan� <span style="mso-spacerun:yes"> </span>a sledovan�
p�smo<o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Je nutno o�ek�vat, �e p�edev��m
v pr�b�hu vzniku a �e�en� mimo��dn� ud�losti v p��pad� rozlit�
radioaktivn� l�tky, m��e povrchov� kontaminace pracovn�ch m�st b�t vy���
ne� sm�rn� hodnoty povrchov�ho zne�i�t�n� radionuklidy stanoven� prov�d�c�m
p�edpisem atomov�ho z�kona pro povrchy v kontrolovan�m p�smu pracovi��
s otev�en�mi z��i�i, ��m� je napln�na podm�nka pro vymezen�
kontrolovan�ho p�sma (KP), tedy prostor, kde by mohlo b�t p�ekro�eno 3/10
limitu pro radia�n� pracovn�ky.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">V kontrolovan�m p�smu
pracovi�� s velmi v�znamn�mi zdroji a u pracovi�� s otev�en�mi
radionuklidov�mi z��i�i III.a zpravidla i II. kategorie<span style="mso-spacerun:yes">
</span>(pokud nen� v podm�nk�ch povolen� stanoveno jinak) se pracuje po
p�evl�knut� a p�i v�stupu z nich se uskute��uje kontrola zne�i�t�n�
radionuklidy a p��padn� osobn� o�ista.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Do kontrolovan�ho p�sma sm�
vstupovat jen osoby pou�en� o tom, jak se tam maj� chovat, aby neohrozily
zdrav� sv� a ani zdrav� ostatn�ch osob. <b>Z�kaz vstupu mladistv�m a t�hotn�m
�en�m!</b><a name="_Toc397179567"><span style="mso-bidi-font-style: italic; mso-bookmark: _Toc141683641"><o:p>
</o:p>
</span></a></p>
<h2><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bookmark: _Toc141683641">Opat�en�
proti vstupu nepovolan�ch osob</span><span style="font-size:12.0pt"> do </span><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-weight:
bold">kontrolovan�ho p�sma.</span><span style="font-size:12.0pt"> <o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="TextZakl"><a name="_Toc397179568"><span style="mso-bidi-font-size: 12.0pt; font-family: Times New Roman; mso-bidi-font-family: Times New Roman; mso-bookmark: _Toc26556880">Vstupn�
dve�e (z obou stran) jsou opat�eny znakem radia�n�ho nebezpe�� a n�pisem
KONTROLOVAN� P�SMO, Z�KAZ VSTUPU. Vstup na pracovi�t� je mo�n� pouze se
souhlasem dohl�ej�c� osoby, a to p�es dve�e<span style="mso-spacerun:yes">
</span>do hygienick� smy�ky, na kter�ch je instalov�na klika otev�rateln�
pouze zevnit� m�stnosti (koule).<o:p>
</o:p>
</span></a></p>
<h2><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size: 12.0pt; mso-bookmark: _Toc141683642">Zp�sobilost
pracovn�k� pro pr�ci v </span><span style="font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold; mso-bookmark: _Toc141683642">kontrolovan�m
p�smu</span><span style="font-size: 12.0pt; mso-bookmark: _Toc141683642"> </span><span style="font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="TextZakl"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-font-family:"Times New Roman"">V souladu s jedn�m
ze z�kladn�ch po�adavk� radia�n� ochrany na nutnost zd�vodn�n� a sou�asn�
minimalizov�n� po�tu pracovn�k� vystavovan�ch oz��en�. V kontrolovan�m
p�smu trvale pracuj�<span style="mso-spacerun:yes"> </span>v�de�t� a
pedagogi�t� pracovn�ci, st�edo�kolsk� person�l a ukl�ze�ka, p�i�em�
v�ichni jsou radia�n�mi pracovn�ky kategorie A. <o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="TextZakl"><span style="font-family:"Times New Roman";mso-bidi-font-family:
"Times New Roman"">Krom� toho do laborato�e vstupuj� studenti
magistersk�ch, bakal��sk�ch a doktorsk�ch studijn�ch program�, p��padn�
pracovn�ci jin�ho dr�itele povolen�. Tyto osoby maj� statut n�v�t�vy a
pracuj� pouze pod dohledem dohl�ej�c� osobou ur�en�ch pracovn�k�
kategorie A. P�ed vstupem do kontrolovan�ho p�sma jsou prokazateln� pou�eny
o rizic�ch a zp�sobu chov�n� a je o nich vedena evidence v�etn�
d�vek, kter� v kontrolovan�m p�smu obdr�ely. K veden� evidence
slou�� Kniha n�v�t�v v kontrolovan�m p�smu, do n� n�v�t�va sv�m
podpisem potvrd�, �e byla pou�ena a sezn�mena s obdr�enou d�vkou a
evedence ��asti student� na praktick�ch cvi�en�ch. <o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoBodyText"><b style="mso-bidi-font-weight:normal">Desatero radia�n�
hygieny v kontrolovan�m p�smu s otev�en�mi z��i�i<o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">1)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Do KP lze vstoupit pouze <b style="mso-bidi-font-weight:normal">p�es
hygienickou smy�ku<u> </u></b><span style="mso-spacerun:yes"> </span>- v�jimky
<span style="mso-char-type: symbol; mso-symbol-font-family: Symbol; font-family: Symbol; mso-ascii-font-family: Times New Roman; mso-hansi-font-family: Times New Roman">�</span>vstup
mimo hyg. smy�ku hasi�i a l�ka�, p�i hav�rii 2.a 3.stupn�. Tot� plat�
pro jeho opu�t�n�.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">2)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Je <b>zak�z�no</b> konzumovat jak�koliv <b style="mso-bidi-font-weight:normal">potraviny</b>.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">3)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Je zak�z�no kdekoliv <b style="mso-bidi-font-weight:normal">kou�it</b><span style="mso-bidi-font-weight:bold">.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">4)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Je zak�z�no p�t jak�koliv <b style="mso-bidi-font-weight:normal">n�poje.</b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">5)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Je zak�z�no pou��vat ve�ker� <b style="mso-bidi-font-weight:normal">kosmetick�
prost�edky<u>.</u></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">6)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Vstupovat a <b>pracovat s</b> <b style="mso-bidi-font-weight:normal">otev�en�m
poran�n�m</b>, <b>od�rkami</b> nebo <b>pop�leninami</b>. O vzniku takov�hoto
poran�n� v KP je t�eba ihned informovat dohl�ej�c� osobu (p�i v�uce
student� pracovn�ky kategorie A).</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">7)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Vch�zet do KP v jin�m <span style="mso-bidi-font-weight:bold">od�vu</span>,
ne� v pracovn�m od�vu ur�en�m pro pr�ci v KP (pro studenty <b style="mso-bidi-font-weight:normal">�stavn�</b>
b�l� pracovn� <b style="mso-bidi-font-weight:normal">pl</b>) . Naopak
je zak�z�no v tomto od�vu z KP vych�zet.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">8)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>Pou��vat <b style="mso-bidi-font-weight:normal">WC </b>bez p�edchoz�ho
umyt� rukou a p��padn� jejich dozimetrick� kontroly.</p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:18.0pt;text-indent:-18.0pt;mso-list:l5 level1 lfo5;
tab-stops:list 18.0pt"><span style="mso-list:Ignore">9)<span style="font:7.0pt "Times New Roman"">
</span></span>V KP je vhodn� pou��vat pouze pap�rov� <span style="mso-bidi-font-weight:bold">kapesn�ky.</span></p>
<p class="MsoNormal">10) P�i vstupu do KP si pracovn�k nasazuje p�edepsan�
osobn� dozimetry.</p>
<p class="TextZakl"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-font-family:"Times New Roman""><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h4 style="margin-left:0cm"><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="text-decoration:none;text-underline:none">(9)
Pou��van� dozimetry pro osobn� dozimetrii<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h4>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal"><b>Filmov� dozimetr<o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoBodyText">Filmov� dozimetr, je dosud v �R nej�ast�ji pou��van�m
dozimetrem. Jsou jimi vybaveni<span style="mso-spacerun:yes"> </span>nap�.
pracovn�ci kategorie A vstupuj�c� do KP (krom� v�jime�n�ch p��pad� �
n�v�t�vy, exkurze apod.), je vyhodnocov�n 1x m�s��n� nebo 1x za 3 m�s�ce.
Slou�� k monitorov�n� z��en� gama, beta, neutron� a R�ntgenova z��en�.</p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<h5 style="margin-left:0cm"><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="text-decoration:none;text-underline:
none">Termoluminiscen�n� dozimetr<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h5>
<p class="MsoBodyText">Je pou��v�n ve troj�m proveden�: standardn�, prstov�
a neutronov�. Prvn� dva m��� z��en� gama, t�et� je ur�en pro
neutronov� z��en�. <span style="mso-spacerun:yes"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h5 style="margin-left:0cm"><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="text-decoration:none;text-underline:
none">Radiofotoluminiscen�n� dozimetr<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h5>
<p class="MsoBodyText">Je pou��v�n v jadern�ch elektr�rn�ch jako dopl�kov�.
M��� z��en� gama.<sup><o:p>
</o:p>
</sup></p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><b>Monitorov�n� osob v kontrolovan�m p�smu Pracovi�t�
radioizotop� VFU Brno je zaji�t�no:</b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<ol style="margin-top:0cm" start="1" type="1">
<li class="MsoNormal" style="mso-list:l2 level1 lfo6;tab-stops:list 36.0pt">U
pracovn�k� kategorie A<span style="mso-spacerun:yes"> </span>filmov�mi
dozimetry s vyhodnocen�m ka�d� m�s�c</li>
<li class="MsoNormal" style="mso-list:l2 level1 lfo6;tab-stops:list 36.0pt">U
student� a n�v�t�v dozimetrick�m syst�mem DIS (RadosTechnology Oy)</li>
</ol>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">DIS znamen� Direct Ion Storage
(p��m� ukl�d�n� iont�). P�edstavuje modern� n�hradu filmov�ch a TLD
dozimetr�. Jedn� se o pasivn� dozimetr, kter� m��e b�t nekone�n� kr�t
nedestruktivn� vyhodnocen bez ztr�ty informace,<span style="mso-spacerun:yes">
</span>nab�z� okam�itou<span style="mso-spacerun:yes"> </span>informaci
o obdr�en�ch osobn�ch d�vkov�ch ekvivalentech<span style="mso-spacerun:yes">
</span>Hp(10) a Hp(0.07) (tedy v hloubce <st1:metricconverter ProductID="0,07 mm" w:st="on">
0,07 mm</st1:metricconverter>
a <st1:metricconverter ProductID="10 mm" w:st="on">
10 mm</st1:metricconverter>
).</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Vodiv� st�na a povrch voln�ho
hradla DIS tvo�� ioniza�n� kom�rku. Osobn� dozimetr DIS 1 obsahuje celkem
5 kom�rek pro detekce vysok�ch, n�zk�ch a st�edn�ch a velmi n�zk�ch d�vek.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><span style="mso-spacerun:yes"> </span>P�i
fotonov�m z��en� dojde k prim�rn�m interakc�m ve st�n� materi�lu, p�i�em�
sekund�rn� elektrony ionizuj� vzduch nebo plyn mezi st�nou a hradlem. P�i
detekci korpuskul�rn�ho z��en� p�ed�vaj� nabit� ��stice v�echnu nebo
��st sv� energie p��mo do vzduchov�ho nebo plynov�ho prostoru. Detekce
neutron� je mo�n� pomoc� vhodn�ho konverzn�ho materi�lu ve st�n�.<span style="mso-spacerun:yes">
</span>V energeticky nez�visl� pam�ov� bu�ce pevn� f�ze je ulo�ena
informace ve form� elektron�, kter� jsou zachyceny na voln�m hradle
transistoru MOSFET.<span style="mso-spacerun:yes"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">V modern�ch pam�tech EEPROM m��e
b�t mno�stv� n�boje ��zeno a zcela prom�nn�, a proto m��e b�t pam�ov�
bu�ka pou�ita pro ukl�d�n� analogov� informace.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Syst�m se skl�d� z jednotliv�ch
osobn�ch dozimetr� DIS <st1:metricconverter ProductID="1 a"
w:st="on">
1 a</st1:metricconverter>
�te�ky DBR 1, p��padn� kapesn�ho proveden� osobn�ho dozimetru DIS 100
(DIS 1 + PDU 1) obr. <st1:metricconverter ProductID="1 a"
w:st="on">
1 a</st1:metricconverter>
2.</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="mso-bidi-font-size:12.0pt">Stanoven�
vnit�n� kontaminace<o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoBodyText"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:16.0pt;mso-bidi-font-size:10.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoBodyText">CELKOV� AKTIVITA GAMA UM�L�CH RADIONUKLID�</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Pracovn�k le�� a polovodi�ov�
germaniov� detektor se um�st� nad jeho hru�. Polovodi�ov� spektrometrie
detekuje v�echny radionuklidy s z��en�m gama p�ekra�uj�c�m minim�ln�
detekovateln� aktivity.</p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText">AKTIVITA RADIOAKTIVN�HO JODU VE �T�TN� �L�ZE</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Pracovn�k sed� v k�esle (p�ipom�n� zuba�sk�) a ke �t�tn�
�l�ze je p�ilo�ena sonda scintila�n�ho detektor NaI(Tl)<span style="mso-spacerun:yes">
</span>(vyu��v� se jeho vysok� ��innosti m��en�), kterou se stanov�
obsah radioaktivn�ho jodu ve �t�tn� �l�ze.<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText">STANOVEN� OBSAHU TRITIA</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Tento radionuklid se ur�uje
podle m��en� vzorku mo�i. Mal� mno�stv� se sm�ch� s kapaln�m
scintil�torem a vlo�� do vyhodnocovac�ho za��zen�.</p>
<p class="MsoBodyText"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">Evidence
osobn�ch d�vek u dr�itel� povolen�<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<h2 style="text-align:justify"><!--mstheme--><font color="#336633"><span style="font-size:12.0pt;font-weight:normal">U
pracovn�k� kategorie A se eviduje jm�no, p��jmen�, rodn� ��slo, osobn�
d�vky a dal�� �daje k charakterizaci oz��en� t�chto pracovn�k�.
Evidence se prov�d� minim�ln� do 75 let v�ku osoby a minim�ln� 30 let po
skon�en� pracovn� radia�n� �innosti.<o:p>
</o:p>
</span><!--mstheme--></font></h2>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Osobn� d�vky z v�jime�n�ho a havarijn�ho oz��en� se
archivuj� zvl.</span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">(10)
Zp�soby ochrany p�ed zevn�m oz��en�m<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:16.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-weight:
bold">Radia�n� ochrana</span> je syst�m technick�ch a organiza�n�ch opat�en�
k omezen� oz��en� osob a �ivotn�ho prost�ed� a omezen� n�sledk�
nehod. Standardn�mi metodami ochrany p�ed ionizuj�c�m z��en�m jsou
postupy, kter� jednak zmen�uj� velikost oz��en� tedy dozimetrick�ch veli�in
a jednak zkracuj� dobu expozice.<b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal">P�i zmen�ov�n� expozice se uplat�uj� t�i efekty.</p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight:normal">Ochrana vzd�lenost�<o:p>
</o:p>
</b></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Ionizuj�c� ��stice jsou z
radionuklidov�ch zdroj� emitov�ny izotropn�, tj. podobn� jako tlak v kapalin�,
se ���� v�emi sm�ry stejn�. Proto je p�i zv�t�en� vzd�lenosti od oza�ovan�
plochy registrov�n men�� po�et dopadaj�c�ch ��stic od pevn�ho zdroje. P�i
p�edstav� bodov�ho zdroje a jednoduch�ch interak�n�ch proces� (��stice
po interakci zanikne a nedojde k uvoln�n� sekund�rn� ionizuj�c� ��stice)
doch�z� k poklesu p��mo �m�rn� s druhou mocninou (�tvercem)
vzd�lenosti. Ve skute�nosti je situace pon�kud slo�it�j�� (zdroj nen� v�t�inou
bodov�, interakce jsou prov�zeny emis� sekund�rn�ch ionizuj�c�ch ��stic,
kter� maj� jinou radiobiologickou ��innost apod.). Pro na�e ��ely v�ak
posta�uje konstatovat skute�nost, �e d�vkov� p��kon (a s n�m spjat�
dal�� p��kony) se vzd�lenost� kles�. Tento fakt naz�v�me ochrana vzd�lenost�.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Obecn� p�eva�uje pravidlo, �e
��m bl�e zdroji, t�m je hodnota d�vkov�ho p��konu vy��� a se vzd�lenost�
kles�, ale v�dy se d�v� p�ednost experiment�ln� zji�t�n�m (zm��en�m)
hodnot�m p�ed v�po�tem.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">Ochrana
�asem<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Dal��m efektem je zkr�cen�
doby expozice pracovn�ka. Vych�z�me ze skute�nosti, �e prostor je z hlediska
radia�n� bezpe�nosti charakterizov�n velikost� d�vkov�ho p��konu<span style="font-size:9.0pt">
</span><span style="mso-spacerun:yes"> </span>�<span style="font-size:9.0pt">.</span><span style="mso-spacerun:yes"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">D�vka D [Gy], kterou pracovn�k
b�hem �innosti obdr�� je potom d�na sou�inem doby pr�ce <b style="mso-bidi-font-weight:
normal">t </b>a d�vkov�m p��konem v dan�m prost�ed�.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify">Zmen��me � li dobu t, pak i
v�sledn� d�vka D bude men��, a to je pochopiteln� na��m c�lem.</p>
<p class="MsoNormal" style="text-align:justify"><o:p>
</o:p>
</p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b style="mso-bidi-font-weight:normal"><span style="font-size:12.0pt">Ochrana
st�n�n�m<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><span style="mso-bidi-font-size:
12.0pt">Pat�� k z�kladn�m a v�eobecn� zn�m�m zp�sob�m ochrany. Je
zalo�en na principu, �e mezi zdroj a c�lovou oblast, co� je nej�ast�ji
prostor, kde se pohybuj� �i mohou pohybovat pracovn�ci, vlo��me vrstvu,
kter� ��st energie ionizuj�c�ho z��en� pohlt�. Podle druhu z��en� ur�ujeme
materi�l st�n�c� vrstvy. Tlou��ka vrstvy je d�na m�rou ztr�ty energie
ve st�n�n�. Pro �plnost si zde probereme v�echny uveden� typy z��en�, i
kdy� je t�eba upozornit, �e st�n�n� z��en� alfa<span style="mso-spacerun:yes">
</span>se v praxi p��li� neuplat�uje.<o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt">St�n�n� z��en� alfa<span style="text-transform:uppercase"><o:p>
</o:p>
</span></span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoBodyText">Vzhledem k mal�mu doletu sta�� tenk� vrstva v podstat�
libovoln�ho materi�lu. V�eobecn� je zn�mo, �e z��en� alfa odst�n�
list pap�ru, a �e nepronikne p�es zrohovat�lou vrstvu poko�ky.</p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt">St�n�n� z��en� beta<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Ze z�konitost� interakce z��en�
se st�n�c�m materi�lem vypl�v�, �e st�n�n� by m�lo m�t dv� vrstvy.
Prvn� by m�la b�t z lehk�ho materi�lu (s n�zk�m efektivn�m protonov�m
��slem), aby se minimalizoval pod�l vznikaj�c�ho brzdn�ho z��en�.Tlou��ka
t�to vrstvy <span style="mso-bidi-font-size:12.0pt"> </span>odpov�d� maxim�ln�mu
doletu dan�ch beta ��stic. <span style="font-size:
14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"></o:p>
</span></p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Druh� vrstva by m�la b�t z materi�lu
o vysok� m�rn� hmotnosti, kter� je vhodn� pro odst�n�n� vznikl�ho brzdn�ho
fotonov�ho z��en�. V�po�et jej� tlou��ky je z�visl� na �ad� r�zn�ch
faktor�. Vzhledem k tomu, �e se jedn� sp�e o teoretick� probl�m,
nebudeme se touto ot�zkou podrobn�ji zab�vat s t�m, �e pou�ijeme opat�en�
definovan� pro z��en� gama.</p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt">St�n�n� z��en� gama<o:p>
</o:p>
</span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Pro st�n�n� z��en� gama
jsou vhodn� t�k� materi�ly (olovo, ochuzen� uran). �asto se pou��vaj�
i dal�� materi�ly, jako je voda �i beton. Jen vrstva mus� b�t<span style="mso-spacerun:yes">
</span>siln�j��. P�i teoretick�m odhadu lze pou��t metodu polotlou�t�k,
ale zde je nutno po��tat se zesiluj�c�m faktorem pro �irok� svazek, nebo�
v tabulk�ch je v�t�inou uv�d�na polotlou��ka pro svazek �zk�. Pro
v�po�et se v�t�inou pou��v� upraven� exponencion�ln� rovnice zeslaben�
pro �irok� svazek. Samoz�ejm� existuje �irok� paleta dal��ch metod- v�t�inou
numerick�ch � pro v�po�et st�n�c�ch vrstev (nap�. na b�zi metody Monte
Carlo), pro svou �asovou a odbornou n�ro�nost se v�ak v praxi nepou��vaj�.
Je mo�n� vytvo�it kvalifikovan� odhad op�raj�c� se o �e�en� obdobn�ch
situac� v p�edchoz�ch letech, kter� se n�sledn� experiment�ln� ov���.
P�i pou�it� ochuzen�ho uranu je nutno d�t pozor na p��tomnost neutron�.
Pokud je zjist�me �i jejich existenci p�edpokl�d�me, nelze tento materi�l
pou��t. V t�to oblasti se m��eme setkat s pojmem �t�k� beton�.
Zjednodu�en� se jedn� o b�n� beton s ur�itou p��m�s� barytu, �elezn�
rudy pop�. litinov� drti.</p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<h1><!--mstheme--><font color="#336633"><b><span style="font-size:12.0pt">St�n�n� svazku neutron�<span style="text-transform:uppercase"><o:p>
</o:p>
</span></span></b><!--mstheme--></font></h1>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">N�vrh konstrukce st�n�n�
neutron� je slo�it�. Pokud takov�to p��pad nastane, vyu��v� se (v�ude
ve sv�t�) pomoc specializovan�ch v�zkumn�ch pracovi��. Proto zde uvedeme
pouze z�kladn� principy. Nejb�n�j�� situace je st�n�n� tepeln�ch
neutron�, m�n� �asto se jedn� o neutrony rychl�. St�n�n� neutron� jin�ch
energi� je velkou vz�cnost�. U st�n�n� neutron� rozli�ujeme dva typy
interakce. Jednak je to zpomalov�n� neutron�, nebo-li moderace a jednak je to
absorpce.</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify">Jako <b style="mso-bidi-font-weight:
normal">modera�n� materi�ly</b> se pou��vaj� l�tky bohat� na prvky s n�zkou
molekulovou hmotnost� (vod�k): voda, um�l� hmoty, ale i beton. V t�chto
materi�lech pochopiteln� tak� doch�z� k absorpci, ale ta nem� prim�rn�
v�znam. Modera�n� materi�ly se pou��vaj� ke zpomalov�n� rychl�ch
neutron�.</p>
<p class="MsoBodyText" style="text-align:justify"><b style="mso-bidi-font-weight:
normal">Absorp�n� materi�ly </b>pou��van� jako ochrana p�ed neutrony jsou
vz�cn�. Hlavn� d�vod je ten, �e absorpc� neutron� o vy���ch energi�ch
doch�z� ke vzniku sekund�rn�ho fotonov�ho z��en� �i nabit�ch ��stic.
Pou��v� se kadmium nebo b�r (nej�ast�ji v kovov� form� b�rov�
oceli, p��padn� b�rov� beton). Absorp�n� materi�ly jsou ur�eny k absorpci
pomal�ch neutron�. P�i po�adavku na absorpci rychl�ch neutron� je nutno
pou��t st�n�n� kombinovan� s moderac�.</p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:14.0pt;mso-bidi-font-size:12.0pt"><o:p>
</o:p>
</span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><span style="mso-spacerun:yes"> </span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<p class="MsoNormal"><o:p>
</o:p>
</p>
<!--mstheme--></font></body>
</html>
